بیماری ها
بیماری قلبی در گربه‌ها
بیماری قلبی یک بیماری شایع در گربه‌های خانگی است که اغلب به آن "قاتل خاموش" می‌گویند. این نام‌گذاری از این جهت صورت گرفته است که علائم اولیه بیماری وجود ندارد و از طرفی گربه‌ها تمایل دارند بیماری خود را پنهان کنند. در حالی که سایر گونه‌ها ممکن است علائم اولیه‌ای مانند سرفه یا عدم تحمل فعالیت بدنی را از خود نشان دهند، گربه‌ها اغلب تا زمان پیشرفت بیماری بدون علائم هستند.
بیماری قلبی به هرگونه اختلال در عملکرد قلب اشاره دارد و با نارسایی قلبی متفاوت است. انواع زیادی از بیماری‌های قلبی در گربه‌ها وجود دارد، اما شایع‌ترین آنها "کاردیومیوپاتی" (بیماری ماهیچه قلب) نامیده می‌شود. انواع دیگر بیماری‌های قلبی شامل بیماری دریچه قلب (مانند نارسایی دریچه میترال)، نقایص مادرزادی (مانند سوراخ یا تنگی) و ... است.
شایع‌ترین بیماری قلبی در گربه‌ها، کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک (HCM) است. این بیماری با ضخیم شدن و ضعیف شدن تدریجی ماهیچه قلب مشخص می‌شود. با ضخیم شدن ماهیچه، فضای کمتری برای خون برای پُر کردن قلب وجود دارد و ماهیچه قادر نیست خون را به طور مؤثر پمپاژ کند زیرا ضعیف می‌شود. دو نوع اصلی HCM وجود دارد: یک نوع وابسته به ژنتیک که اغلب در مراحل اولیه زندگی ظاهر می‌شود و در برخی نژادها (مین کوون، رگدال، رکس، اسفینکس و ...) مشاهده می‌شود و یک نوع دیگر که ممکن است در هر گربه‌ای و در هر سنی رخ دهد.
کاردیومیوپاتی اتساعی (DCM) یک بیماری شایع در گربه‌ها بوده است که مشخصه آن عضله قلب نازک و "شُل" است. DCM تقریباً منحصراً در نتیجه کمبود ماده‌ای مغذی به نام تائورین (تورین) در رژیم غذایی ایجاد می‌شود. در دهه‌های اخیر در همه غذاهای تجاری مکمل تورین اضافه شده است که ابتلا به این بیماری را کمتر کرده است. DCM هنوز ممکن است به دلایل دیگر یا در گربه‌هایی رخ دهد که از غذای خانگی که دارای مقادیر کمی تورین است استفاده می‌کنند. توجه به این نکته ضروری است که مکمل تورین به احتمال زیاد در گربه‌های مبتلا به سایر بیماری‌های قلبی مفید نیست.
کاردیومیوپاتی‌های دیگری نیز مانند کاردیومیوپاتی محدودکننده یا طبقه‌بندی‌نشده وجود دارد، با این حال آنها کمتر در گربه‌ها معمول هستند.
علائم بیماری قلبی در گربه‌ها
علائم اولیه بیماری قلبی در گربه‌ها به‌راحتی قابل مشاهده نیستند زیرا یا وجود ندارند یا آن‌قدر ظریف و کلی هستند که به ندرت توسط سرپرستان آنها مورد توجه قرار می‌گیرند. از طرف دیگر به نظر می‌رسد گربه‌ها توانایی‌ها و محدودیت‌های خود را می‌دانند و تمایل دارند سطح فعالیت خود را محدود کنند که می‌تواند منجر به پنهان شدن بیشتر علائم بالینی شود.
سوفل قلبی ممکن است در گربه‌های مبتلا به بیماری قلبی وجود داشته باشد. سوفل یک صدای اضافی بین صداهای طبیعی قلب است که به دلیل جریان خون آشفته یا غیرطبیعی به وجود می‌آید. برخی از بچه‌گربه‌ها ممکن است سوفل "فیزیولوژیکی" گذرا داشته باشند که هیچ اهمیتی ندارد و با بلوغ از بین می‌رود. تقریباً نیمی از گربه‌های بالغ با سوفل قلبی به بیماری قلبی مبتلا می‌شوند، درحالی‌که نیمی دیگر سالم خواهند بود. صدای بلند سوفل همیشه با شدت بیماری همراه نیست. گرچه گربه‌هایی که سوفل قلبی دارند به دلیل خطر بالای بیماری باید تحت‌نظر باشند، اما همه آنها نارسایی قلبی را تجربه نخواهند کرد. فقط حدود نیمی از گربه‌های مبتلا به نارسایی قلبی دچار سوفل می‌شوند.
گربه‌ها همچنین ممکن است آریتمی (ریتم نامنظم قلب که ممکن است سریع یا آهسته باشد) یا گالوپ (صدای اضافی قلب) داشته باشند. برخلاف سوفل، این نشانه‌ها تقریباً در گربه‌ها حائز اهمیت هستند و باید بررسی شوند.
سایر علائم بیماری قلبی کمتر مشخص هستند و شامل کاهش وزن، کاهش اشتها، بی‌حالی یا غش کردن است. بر خلاف انسان و سگ، تورم شکم و سرفه در گربه‌ها بسیار نادر است.
گربه‌های مبتلا به نارسایی قلبی ممکن است علائم آهسته و پیش‌رونده‌ای داشته باشند، یا ممکن است به شدت بیمار باشند. دو سندرم حاد اصلی در گربه‌ها ایجاد می‌شود: نارسایی احتقانی قلب (CHF) یا ترومبوآمبولی آئورت گربه‌ها (FATE).
گربه‌های مبتلا به CHF سرعت تنفسشان افزایش می‌یابد (به‌طورکلی بیش از ۶۰ تنفس در دقیقه). آنها اغلب با دهان باز نفس می‌کشند، ممکن است برای نفس کشیدن مشکل داشته باشند و لثه‌هایشان آبی رنگ باشد. مایع ممکن است در ریه‌ها (اِدِم ریوی) یا اطراف آنها (تراوش جنبی) وجود داشته باشد. همچنین ممکن است مایع در شکم یا داخل کیسه قلب جمع شود، اگرچه این علائم به ندرت دیده می‌شوند.
گربه‌های مبتلا به FATE به‌طورکلی عملکرد یک یا چند اندام خود را از دست می‌دهند. در ابتدا آمبولی بسیار دردناک است و در چند ساعت بعد احساس درد از بین می‌رود. اندام‌های آسیب‌دیده در هنگام لمس سرد و بدون نبض در شریان‌های پا یا پاهای آسیب‌دیده هستند و اندام‌ها ضعیف یا فلج می‌شوند. این یک وضعیت بسیار جدی است و یک فوریت پزشکی فوری است که درمان فوری برای آن ضروری است. در حالی که FATE به‌طورکلی بر اندام‌ها تأثیر می‌گذارد اما ممکن است باعث لخته در مغز (سکته مغزی)، لخته در ریه‌ها (ترومبوآمبولی ریه)، لخته در قلب (سکته قلبی)، لخته در روده (لخته مزانتریک) یا در نقاط دیگر شود.
ریسک ابتلا به بیماری قلبی در گربه‌ها
همه گربه‌ها در معرض خطر بیماری قلبی هستند، با این حال برخی از نژادها در معرض خطر بیشتری قرار دارند. اینها شامل نژادهای رگدال (و نژادهای مرتبط)، مین کوون، اسفینکس و رکس می‌شوند. گربه‌هایی که از رژیم غذایی با کیفیتِ پایین و مقادیر کم تورین استفاده می‌کنند نیز در معرض خطر بیشتری برای DCM هستند. مشکلات قلبی مادرزادی در گربه‌ها غیرمعمول است، اما ممکن است دچار تنگی یا نارسایی دریچه آئورت، مجرای شریانی باز (PDA)، تترالوژی فالوت و ... شوند.
برای بسیاری از گربه‌ها نمی‌توان کار زیادی برای کاهش خطر ابتلا به بیماری قلبی انجام داد، اگرچه نظارت دقیق توصیه می‌شود تا بتوان به موقع مداخله پزشکی سریع انجام داد.
درحالی‌که چاقی به بسیاری از بیماری‌ها در گربه‌ها مرتبط است، شواهدی وجود ندارد که چاقی مستعد بیماری قلبی باشد (گربه‌ها مانند انسان به بیماری سرخرگ‌های کرونری مبتلا نمی‌شوند). برخی از عفونت‌ها (مانند عفونت‌های دهان و دندان) ممکن است اندکی خطر اندوکاردیت (عفونت قلب) را افزایش دهند، اگرچه این موضوع معمول نیست.
تشخیص بیماری قلبی در گربه‌ها
شرح‌حال دقیق و معاینات فیزیکی اساس تشخیص بیماری قلبی را تشکیل می‌دهند. این معاینه شامل گوش دادن دقیق به قلب، ریه‌ها و بررسی نبض‌های طبیعی است.
دامپزشک سعی خواهد کرد سایر بیماری‌هایی را که ممکن است شبیه نارسایی قلبی باشند از جمله ذات‌الریه، آسم، سرطان، تروما و ... را رد کند. گربه‌هایی که دارای علائم لخته شدن خون هستند ممکن است با گربه‌هایی که بیماری مغزی، بیماری عضلانی یا اسکلتی دارند اشتباه گرفته شوند.
در صورت ثبات وضعیت گربه، اغلب اشعه ایکس قفسه سینه به‌عنوان اولین مرحله تشخیصی توصیه می‌شود. اشعه ایکس ممکن است بیماری قلبی را به طور قطعی نشان دهد، اما بیشتر اوقات به‌عنوان بخشی از یک فرایند تشخیص چندمرحله‌ای استفاده می‌شود. آزمایش‌های خون ممکن است برای رد سایر بیماری‌ها لازم باشند. برخی از آزمایش‌های خاص (مانند nt-pro-BNP) ممکن است برای تعیین وجود بیماری قلبی مفید باشد. الکتروکاردیوگرافی (ECG) سیگنال‌های الکتریکی قلب را اندازه‌گیری می‌کند و برای ارزیابی بیشتر آریتمی‌ها (به معنی غیرطبیعی بودن ریتم قلب) مفید است.
بهترین روش برای تعیین نوع و میزان بیماری قلبی، اکوکاردیوگرافی (سونوگرافی قلب) است. این آزمایش حداقل حالت تهاجمی را دارد و معمولاً نیازی به آرام‌بخش ندارد. این اجازه می‌دهد تا تصاویر و فیلم‌های قلب جمع‌آوری و تجزیه‌وتحلیل شود. این کار می‌تواند توسط متخصص قلب، دامپزشک یا تکنسین ماهر سونوگرافی انجام شود. این روش در حالی که ممکن است گران‌تر از آزمایش‌های دیگر باشد، اما بیشترین اطلاعات را معمولاً ارائه می‌دهد.
مدیریت و درمان بیماری قلبی در گربه‌ها
بیماری قلبی در گربه‌ها به‌استثنای بسیار کمی به ندرت قابل درمان است. گزینه‌های جراحی کمی وجود دارد و تمرکز بر درمان دارویی است. شواهد کمی وجود دارد که نشان دهد درمان قبل از شروع CHF در کند کردن پیشرفت بیماری مؤثر واقع می‌شود، اگرچه برخی درمان‌های بالقوه وجود دارد. داروهای رقیق کننده خون می‌تواند برای جلوگیری از لخته شدن خون در گربه‌هایی با بیماری قلبی استفاده شود، در صورت وجود آریتمی ممکن است از داروهای ضد آریتمی استفاده شود، اما سایر داروها احتمالاً دارای اثر محدود هستند.
همان‌طور که در بالا مورد بحث قرار گرفت، مکمل تورین ممکن است در گربه‌هایی با DCM که دارای کمبود تورین هستند استفاده شود و برای سایر انواع بیماری‌های قلبی مؤثر نیست.
در شرایط اضطراری، گربه‌های مبتلا به CHF ممکن است به اکسیژن درمانی، ادرارآورها (داروهایی که میزان آب و الکترولیت‌های دفع شده در ادرار را افزایش می‌دهند)، ضربه زدن به قفسه سینه (حذف مایع از اطراف ریه‌ها) و در برخی موارد مراقبت‌های شدیدتری نیاز داشته باشند. گربه‌هایی که دارای لخته خون هستند نیاز به داروهای ضد درد، داروهای ضد انعقاد و مراقبت شدید در بیمارستان دارند.
پس از تثبیت اولیه، گربه‌های مبتلا به CHF تقریباً همیشه با فوروزماید (یک داروی ادرارآور) درمان می‌شوند تا مایع از ریه‌ها خارج شود. آنها همچنین ممکن است با مسدود کننده‌های بتا (مانند آتنولول) برای کاهش ضربان قلب و کاهش علائم خاص، مهارکننده‌های ACE برای کمک به کاهش تجمع مایعات، رقیق‌کننده‌های خون برای جلوگیری از لخته شدن یا چندین داروی دیگر بر اساس توصیه‌های دامپزشکی تحت درمان قرار گیرند.
اکثر گربه‌های مبتلا به CHF می‌توانند بعد از یک بحران اولیه به ثبات برسند، اما برخی از آنها از بستری شدن اولیه جان سالم به در نمی‌برند. پس از ترک بیمارستان، اکثر گربه‌ها به مدت سه تا شش ماه تحت درمان زنده می‌مانند. برخی از موارد نادر وجود دارد که بهبود می‌یابند، معمولاً بهبودی در گربه‌های جوان که پس از یک رویداد استرس‌زا دچار CHF می‌شوند است، اما این امر معمول نیست.
در مورد FATE به‌ویژه اگر علائم شدید وجود داشته باشد، بسیاری از گربه‌هایی که دارای لخته در محل اتصال شریان‌های اندام عقبی خود هستند جان سالم به در نمی‌برند، اگرچه برخی از آنها ممکن است به طور کامل بهبود یابند. درمان با داروی رقیق کننده خون مانند کلوپیدوگرل عموماً مادام‌العمر است.
در صورت مشکوک بودن گربه به بیماری قلبی، فوراً با دامپزشک خود مشورت کنید. اقدام به درمان سریع ممکن است در بهبود بیماری تأثیر زیادی داشته باشد.
منبع:
https://www.canadianveterinarians.net/documents/heart-disease-in-cats
فرم نظردهی