هوش گربه ها

F.Monfared ۲۶ مهر ۱۳۹۹

گربه ها از باهوش ترین حیوانات هستند. اما معمولاً به آن ها درک و هوش کمی نسبت داده می شود، به خصوص وقتی با سگ ها مقایسه می شوند، اما نه به این دلیل که سگها از آنها باهوش تر هستند. تعداد بیشتری مطالعات در مورد هوش، حافظه و توانایی های شناختی در سگ ها وجود دارد و این تحقیقات در رابطه ها با گربه ها انجام نشده است. بسیاری از اطلاعات مربوط به هوش گربه سانان از حکایات صاحبان گربه و به علاوه چند مطالعه طراحی شده برای گربه هاست تا ما را اندکی با قدرت هوش منحصر به فرد گربه سانان آشنا کند.

هوش به عنوان توانایی یادگیری از یک تجربه، حفظ این دانش و استفاده از آن برای حل مشکلات در یک محیط جدید تعریف می شود. هوش در مغز قرار دارد، اما در حالی که مغز یک گربه حدود دو اینچ اندازه، و وزنی بین 0.9 تا 1.1 اونس دارد و حدوداً 0.9 درصد از بدنش را به خود اختصاص می دهد، چین خوردگی سطح و ساختار مغز است که مهمترین عامل در ارزیابی هوش است، نه اندازه مغز. ساختار و چین خوردگی سطح مغز گربه سانان 90 درصد شبیه به انسان است. در انسان، قشر مغز، ناحیه ای از مغز که مسئول تفکر و تصمیم گیری منطقی است، شامل 21 تا 26 میلیارد نورون یا سلول عصبی می شود. گربه ها 300 میلیون سلول عصبی دارند در مقایسه با سگها که 160 میلیون سلول عصبی دارند. و همین عامل باعث هوش بالای گربه ها می شود.

قشر مغز نه تنها بر عملکردهای سطح بالا مانند تفکر منطقی نظارت دارد، بلکه توانایی حل مسئله را نیز دارد. همچنین محل ذخیره حافظه کوتاه مدت و بلند مدت است. حافظه، نحوه ذخیره سازی، فراخوانی و استفاده ی مغز از تجربیات گذشته است. حافظه رویدادی مخصوص یک فرد است. حافظه بلند مدت اطلاعاتی را در رابطه با زمان و مکان تجربه ها و رویدادهای خاص از زندگی یک فرد فراهم می کند. یک مطالعه جدید نشان داده است که گربه ها می توانند از یک تجربه واحد اطلاعات مکانی و آن چه آن تجربه بوده است را به یاد بیاورند و از آنها استفاده کنند.

مانند انسان ها، گربه ها نیز با مشاهده و انجام دادن، یاد می گیرند. به عنوان مثال می توان به باز کردن درها، زنگ زدن و روشن و خاموش کردن کلیدهای برق اشاره کرد. این حافظه روندی است و گربه ها در آن خیلی خوب هستند. تحقیقات نشان می دهد این خاطرات 10 سال یا بیشتر دوام داشته اند. گربه ها خاطره یک واقعه یا مکان را با احساساتی که در محیط یا مکان تجربه می کنند مرتبط می کنند. آنها به خاطر می آورند که در اتاق دامپزشک استرس، درد یا ترس داشته اند. خوشبختانه، آنها تجربیات مثبت را نیز بخاطر می آورند، خصوصاً وقتی غذا یا بازی در میان باشد.

بر اساس چندین مطالعه، رفتارگرایان معتقدند که هوش گربه بزرگسال با کودک نوپای 2 ساله انسان قابل مقایسه است. مطالعات نشان داده است که گربه ها دارای توانایی تشخیص بقای شی (پایداری شی) هستند، یعنی آگاهی از اشیایی که مستقیماً قابل مشاهده نیستند. به این معنا که اگر چیزی دیده نمی شود به معنای ناپدید شدن آن نیست.

در نوزاد انسان در طول دو سال، در شش مرحله این مفهوم در او رشد می یابد و تقریباً در 12 ماهگی به درک صحیحی از مرحله پنجم می رسد. مطالعات نشان می دهد که گربه ها در مرحله 5 از توانایی تشخیص بقای شی قرار دارند. در این مرحله وقتی شی مورد نظر مانند یک غذای خوشمزه را مشاهده می کنند که بعد در پشت جعبه ناپدید می شود، گربه ها توانستند به جستجوی غذا بپردازند و آن را بیابند. مطالعات در رابطه با مرحله 6 نتایج متفاوتی را نشان داده است. در برخی از این مطالعات، گربه ها نتوانستند به مرحله 6، یعنی جابجایی نامرئی برسند، که در آن جسمی بدون اینکه گربه جابه جاشدن آن را ببیند، پنهان می شود. از طرفی هم بعضی مطالعات نشان داده است که گربه هایی هستند که قادر به  تشخیص بقای شی مرحله 6 هستند که در این مطالعات روش های متفاوت و مناسب با گربه استفاده شده است.

گربه ها می توانند شی ای را در ذهن خود در نظر بگیرند و در مورد مکانی که ممکن است باشد استدلال کنند. مثلاً وقتی اسباب بازی ها را در یک کشو می گذارید یا غذایش را در کابینتی مخفی می کنید، با اینکه گربه نمی تواند آنها را ببیند اما هنوز هم می داند که آنها آنجا هستند.

گربه ها به وضوح توانایی بالاتری در یادگیری اطلاعات جدید، ترکیب آنها با اطلاعات موجود، یادآوری آنها و استفاده از این اطلاعات در موقعیت های دیگر دارند. این توانایی شناختی باعث می شود که آنها موجودات بسیار باهوشی باشند. ممکن است ما هرگز از عمق کامل توانایی های شناختی گربه ها اطلاع نداشته باشیم، اما استعداد شدید آنها همچنان ما را متعجب می کند.

گربه شما از نظر اجتماعی چقدر باهوش است؟

برای اینکه بفهمید آیا گربه شما می تواند برخی از آزمایش های معمول هوش اجتماعی را پشت سر بگذارد، این آزمایشات ساده را در خانه امتحان کنید. قبل از شروع ، مطمئن شوید که گربه شما آرام و ریلکس است.

اگر هر کدام از آزمایشات بالا را انجام دادید نتیجه را در بخش نظرات بنویسید.